Sinds ongeveer de tweede eeuw CE wordt het Iberisch Schiereiland door Joden Sefarad genoemd. Afstammelingen van Iberische Joden noemen zichzelf nog steeds Sefardische Joden. Spanje wordt in het modern Hebreeuws nog steeds Sefarad genoemd.
Een belangrijke bronvers hiervoor wordt gevonden bij de profeet Obadja:
וְגָלֻת הַחֵל-הַזֶּה לִבְנֵי יִשְׂרָאֵל אֲשֶׁר-כְּנַעֲנִים, עַד-צָרְפַת, וְגָלֻת יְרוּשָׁלִַם, אֲשֶׁר בִּסְפָרַד–יִרְשׁוּ, אֵת עָרֵי הַנֶּגֶב.
De benee Jisraëel die terugkomen van hun ballingschap zullen in het land van de Kanaänieten gaan wonen, tot bij Zarfat. En de bewoners van Jeruzalem die gevangen in Sefarad hebben gewoond, zullen in de steden van het zuiden gaan wonen. Die steden zullen van hen zijn.
– Obadja 1:20
Ondanks de eeuwenlange vervolging door de Inquisitie zijn vele nakomelingen van deze Iberische Joden nog steeds verbonden met het Jodendom en het Joodse volk en zijn er Joodse organisaties actief, zoals de Obadyah Alliance, om dit proces van terugkeer te bevorderen.
Maimonides, ook wel Rambam genoemd, werd geboren in Cordoba in 1135 CE. Hij studeerde Tora onder begeleiding van zij vader ribi Maimon, die zelf weer gestudeerd had bij ribi Joseph ibn Migash, een student van ribi Jitschak Alfasi.
Over het aansteken van de lichtjes op Chanoeka schrijft de Rambam:
אין מדליקין נרות חנוכה קודם שתשקע החמה, אלא עם שקיעתה–לא מאחרין, ולא מקדימין. שכח או הזיד ולא הדליק עם שקיעת החמה, מדליק והולך עד שתכלה רגל מן השוק; וכמה הוא זמן זה, כמו חצי שעה או יתר. עבר זמן זה, אינו מדליק. וצריך ליתן שמן בנר, כדי שתהיה דולקת והולכת, עד שתכלה רגל מן השוק; הדליקה וכבתה, אינו זקוק להדליקה פעם אחרת. נשארה דולקת אחר שכלתה רגל מן השוק–אם רצה לכבותה או לסלקה, עושה.
– Misjnee Tora, sefer tsemaniem, hilchot taäniot wechanoeka 4:5
Het aansteken van de lichtjes moet niet voor zonsondergang gedaan worden maar tijdens zonsondergang. Tot ongeveer een half uur na zonsondergang mogen de lichtjes nog ontstoken worden, aldus de Rambam.
De halacha is dat er elke avond maar één lichtje per avond per huishouden ontstoken hoeft te worden. Een mooiere manier om deze mitswa te vervullen, is om elke avond een lichtje te ontsteken voor elk lid van het huishouden. De mooiste manier om deze mitswa te vervullen, is volgens de Rambam om elke avond voor elk lid van het huishouden een lichtje te ontsteken én om elke avond een lichtje toe te voegen:
כמה נרות הוא מדליק בחנוכה–מצותה שיהיה כל בית ובית מדליק נר אחד, בין שהיו אנשי הבית מרובין, בין שלא היה בו אלא אדם אחד. והמהדר את המצוה, מדליק נרות כמניין אנשי הבית, נר לכל אחד ואחד, בין אנשים בין נשים. והמהדר יותר על זה ועושה מצוה מן המובחר, מדליק נר לכל אחד ואחד בלילה הראשון, ומוסיף והולך בכל לילה ולילה, אחד.
– Misjnee Tora, sefer tsemaniem, hilchot taäniot wechanoeka 4:1
De Rambam beschrijft het gebruik in alle steden van Sefarad (minhag beSefarad) in zijn dagen:
מנהג פשוט בכל ערינו בספרד, שיהיו כל אנשי הבית מדליקין נר אחד בלילה הראשון, ומוסיפין והולכין נר בכל לילה ולילה, עד שנמצא מדליק בליל שמיני שמונה נרות–בין שהיו אנשי הבית מרובים, בין שהיה אדם אחד.
– Misjnee Tora, sefer tsemaniem, hilchot taäniot wechanoeka 4:3
Dat gebruik is om de eerste avond één lichtje te ontsteken, ongeacht het aantal leden van het huishouden en om vervolgens elke avond een lichtje toe te voegen.
Chanoeka alegre!
