Inhoud
Gradueel koosjer
Op mijn 25ste ben ik begonnen met koosjer eten. Natuurlijk was dat een gradueel proces van loslaten en afscheid nemen, zoiets doe je niet ineens. Toch viel het mij makkelijker dan ik had verwacht. Gewoon een kwestie van het één en ander laten staan totdat je volledig koosjer eet. Zo fantastisch vond ik garnalen echt niet en wie kan mosselen nou niet missen?
Restaurants in Rotterdam
En dat er geen koosjere restaurants zijn in Rotterdam en de koosjere eter beperkt is tot keukens van enkelen, who cares? Zeker als toenmalig student met beperkte beurs kon mij dat weinig schelen.
Maar… in de loop der jaren, ik ben nu acht jaar verder, is het ietwat beperkte dieet soms wel vervelend. De koekjes van Bastogne kan ik werkelijk niet meer uitstaan en tegen Scholiertje van LU begin ik nu ook een aversie te ontwikkelen…
En een avondje weg in Rotterdam, rustig ergens koosjer dineren en genieten van een goed glas wijn met een stuk rood vlees…dat is voor mij inmiddels een paradijselijke voorstelling…
Koosjer vlees
De laatste drie jaren is het met name vlees dat ik erg ben gaan missen. Ik ben er altijd wel een liefhebber van geweest, maar in Rotterdam kun je geen koosjer vlees kopen. Daarvoor ga ik naar de Joodse wijk in Antwerpen en dan koop ik gelijk een kilootje of twaalf in.
Helaas zijn de prijzen van koosjer lamsvlees (vanaf 30 euro de kilo) niet te vergelijken met de Merguez-worstjes (ong.10 euro de kilo) vroeger bij de lokale Marokkaanse slagerij. En de koosjere kip (ong. 12 euro de hele kip) is ook niet wat het mij vroeger gekost heeft (ong. 6 euro de hele kip).
Behalve de behoefte een uitgebreider dieet en vooral goedkoper koosjer vlees, knaagt ook iets anders.
Tora-jodendom
Ik begon met koosjer eten als onderdeel van het invullen van mijn leven volgens de spiritueel-morele richtlijnen van het Tora-jodendom. Deze levenswijze zit vol met waarden, regels, gebruiken en praktijken die voor mij nu ingesleten en eigen zijn (hoewel er is genoeg ruimte voor verbetering is).
Moreel verschil?
Maar waarin verschil ik nu van vroeger? Maakt mijn huidige levenswijze een verschil voor mijzelf en ook voor mijn omgeving? Deze en andere vragen aangaande mijn Tora-joodse levenswijze knagen regelmatig zelfkritisch aan mij. Op sommige dagen kan ik betere, overtuigendere antwoorden geven dan andere dagen. We blijven menselijke wezens die dagelijks moeten knokken om meer te zijn dan slechts een bestaand organisme. Er is geen garantie tegen morele terugval, ethische dilemma’s en existentiële misstapjes. Waarom dan toch koosjer eten?
Blijdschap is luxe
Ik weet dat er bij mij tenminste een beter bewustzijn gekomen is van wat ik eet, omdat er veel uitgezocht moet worden om vast te stellen of iets koosjer is. Daarop volgt voor mij meer waardering voor het voedsel dat je eet. En ik ervaar ook een eenvoudige blijdschap als ik een nieuw koosjer product ontdek, wat in onze wereld van overvloed de echte luxe is.
כִּי אֲנִי יְהוָה, הַמַּעֲלֶה אֶתְכֶם מֵאֶרֶץ מִצְרַיִם, לִהְיֹת לָכֶם, לֵאלֹהִים; וִהְיִיתֶם קְדֹשִׁים, כִּי קָדוֹשׁ אָנִי
— WAJIKRA 11:45
Heiligheid en sjalom
In de Tora is te lezen hoe koosjer eten in verband gebracht wordt met heiligheid. Heiligheid wordt gecreëerd door iets af te zonderen, een zekere afstand te maken. Door koosjer te eten blijft de Jood als het ware gereserveerd, afgezonderd. Het idee is dat kasjroet (Joodse spijswetten, koosjer eten) de basis vormt van een bestaan die heiligheid in de wereld moet brengen. Alleen als een Jood joods leeft kan hij zijn unieke Tora-missie vervullen; vrede (sjalom) voor het Joodse volk en de benee Noach!
