Een weergave van de toespraak van rabbijn Oury Cherki in Rotterdam op 16 december 2013, tijdens een seminar van Ohel Abraham in samenwerking het het Noahide World Center.
Inhoud
Terug naar de basis
Wij moeten eerst terug naar de basis: wat is noachisme? De Tora spreekt van een verbond tussen God en de mensheid, voordat er sprake is van een verbond met Jisraëel. De keuze van God voor Jisraëel heeft een universeel doel: tikoen olam betekent: het helen van de (hele) wereld.
De goddelijke strategie voor tikoen olam kent twee wegen: de heiliging van individuen en de heiliging van staten. De politiek moet geheiligd worden. Hiervoor heeft God niet een religieuze groep gekozen, maar een staat: de staat van Jisraëel. De staat Jisraëel heeft de opdracht een voorbeeld te zijn voor andere staten.
Dus eigenlijk ben ik verkeerd bezig: ik zou mij moeten richten tot de minister-president. Maar uiteraard luistert hij niet naar mij. Daarom moeten wij beginnen bij het individu en via het individu de staat bereiken.
De noachitische wetten zijn negatief geformuleerd: je mag dit niet en dat niet. De bedoeling van deze formulering is om ruimte te bieden aan een positieve, unieke, cultuurgebonden invulling.
Deze noachitische geboden zijn door de wijzen van Jisraëel van generatie op generatie bewaard en opgetekend in de Talmoed, de Misjnee Tora, enzovoort. Wij zijn bevoorrecht in onze generatie om een oprechte interesse te mogen zien van niet-Joden in deze geboden. De huidige rabbijnen mogen niet onverschillig staan tegenover dit fenomeen.
Dit was slechts de introductie.
De vraag die we willen beantwoorden, is: kunnen Joden en benee Noach lid zijn van dezelfde gemeenschap? Het antwoord is nee. En ja. Waarom niet? En waarom wel?
Waarom niet?
Wij hebben verschillende rollen: mannen, vrouwen, priesters, gewone Joden, niet-Joden, …
Een ben Noach in Frankrijk vertelde dat er een probleem is als een ben Noach Joods wil worden maar dat niet kan: hij laat zijn nationale identiteit los maar bereikt niet de identiteit van Jisraëel. Het ideaal is dat iedereen zijn huidige identiteit versterkt, in de rol die de Schepper van hem verwacht. Ik vroeg Sefanja een paar jaar geleden: waarom wordt je niet Joods. En eerlijk gezegd was ik heel blij met zijn antwoord: ‘Net zoals ik geen Japanner word terwijl ik in Nederland woon, weet ik niet of het logisch is om Joods te worden zonder naar Israël te verhuizen.’
Ik denk dat het de wil van de Schepper is dat je een authentieke Nederlander bent en niet een nieuwe Jood. Een ben Noach kan zich in een Joodse gemeenschap gefrustreerd gaan voelen, als een tweederangsburger. Daarom zouden benee Noach hun eigen gemeenschappen moeten stichten, wel in relatie tot de rabbijnen als adviseurs, maar met behoud van hun eigen nationale identiteit.
Waarom wel?
Er is ook het risico van assimilatie, van gemengde huwelijken. Dat argument komt telkens terug.
In een Joodse gemeenschap speelt het probleem van gemengde huwelijken ook. Zo mag een koheen bijvoorbeeld niet trouwen met een gescheiden vrouw. Toch kunnen kohaniem en andere Joden prima lid zijn van dezelfde gemeenschap.
Waarom heeft God Joden en niet-Joden op dezelfde planeet geplaatst? Omdat er in een ideale wereld interactie moet zijn. Werkelijke vriendschap bestaat alleen bij verschil. Als ik van je houd omdat je op mij lijkt, dan houd ik eigenlijk alleen van mijzelf. Het potentieel van de interactie tussen Joden en niet-Joden licht verscholen in het besef van onze verschillen en om een interactie tot stand te brengen die niet leidt tot assimilatie maar tot coöperatie.
Benee Noach vormen de beste bescherming tegen assimilatie.
Als een Jood wil assimileren of als een niet-Jood met een Jood wil trouwen, zullen ze geen toestemming aan de rabbijn vragen. Maar als benee Noach opgeleid worden in een gemeenschap, begrijpen ze waarom het belangrijk is om geen gemengd huwelijk in te gaan. Zoals ik zei tegen de opperrabijn van Israël: benee Noach vormen de beste bescherming tegen assimilatie.
Er is ook een historisch feit dat een soort van noachitische gemeenschap zich autonoom op ging stellen en christelijk werd. Volgens de Rambam is het niet-Joden verboden een nieuwe religie te maken, want dat is een bedreiging voor de authenticiteit van spiritualiteit in de wereld. De authenticiteit van de rabbijnse traditie is alleen te vinden in nabijheid van Joodse gemeenschappen.
Het is belangrijk voor benee Noach om niet alleen God en zijn Tora lief te hebben maar ook zijn volk en het land Jisraëel. De enige manier om de belangrijke rol van Joden niet te vergeten, is door in de nabijheid van Joodse gemeenschappen te wonen, zolang ze in diaspora zijn. Daarna zien we wel weer.
In de praktijk: wanneer wel en wanneer niet?
Wij moeten synergie bereiken, vooral door het bestuderen van Tora en door onze rollen en verschillen te begrijpen: Joden, kohaniem, benee Noach, enzovoort. Mijn ideaal zou een noachitische school zijn. Ik stel ook voor dat benee Noach hun eigen symbool gaan dragen. Ik denk dat dat beter is dan een kipa. Een kipa is prima, maar het geeft je geen eigen identiteit.
We moeten aan een strategie werken om tot een constructieve samenwerking te komen tussen Joden en niet-Joden.
Ik denk dat het normaal is dat Joden een beetje bang zijn van deze nieuwe, oude rol.
Wij zien een nieuw fenomeen. Niet-Joden proberen hun identiteit te versterken aan de hand van de Tora die door Joden geleerd wordt. En Joden ontdekken dat zij een relevante rol hebben in de wereld. Wij hebben het gevoel dat God van ons houdt, op een intieme manier, maar wij zijn onze universele rol vergeten. Ik denk dat het normaal is dat Joden een beetje bang zijn van deze nieuwe, oude rol, deze opdracht die de aartsvaders hadden. Als we er even bij stilstaan, voelen wij Joden ons sterker verbonden met de Tora als wij beseffen dat wij de wereld iets te bieden hebben en dat wij daarin gehoord worden.
Sommigen vragen zich af of onze activiteiten orthodox zijn. Ja, wij hebben contacten in de hoogste regionen van de orthodoxe wereld. Zo hebben wij bijvoorbeeld de zegen van de voormalige opperrabbijnen Mordechai Eliyahu en Yona Metzger. Maar ook van de huidige opperrabijn David Lau en belangrijke halachische autoriteiten zoals rabbijn Adin Steinsalz, rabbijn Avigdor Nebenzahl, rabbijn Shteinman, rabbijn Schlesinger en rabbijn Peretz van Midrash Sepharadi, die bijzonder enthousiast was over ons initiatief.
Wij onderhouden ook contacten met andere noachitische organisaties, onder andere van Chabad. Zo hebben wij goede contacten met rabbijn Yakov Cohen in New York, leider van de noachitische Chabad-beweging, en rabbijn Kali uit Israël. Zoals je ziet is ook Chabad in overeenstemming met wat wij doen. Er zijn ook mensen die tegen ons zijn, maar wij bevinden ons wel degelijk binnen het gangbare jodendom.
Ik zou graag de Joodse gemeenschap van Rotterdam willen bemoedigen om jullie te accepteren met liefde en vriendschap.
